Tegenbewijsregeling box 3: wat kunt u nu al doen?

U heeft vermogen waarover u belasting betaalt in box 3. Mogelijk kan die belasting omlaag door een beroep te doen op de tegenbewijsregeling box 3. Wij vertellen u daar graag meer over in deze brief.

Tegenbewijsregeling box 3

De Hoge Raad oordeelde vorig jaar in een aantal rechtszaken dat u in box 3 het werkelijke rendement in aanmerking mag nemen als dit lager is dan het wettelijk vastgestelde rendement. De regering legt dit oordeel van de Hoge Raad vast in een tegenbewijsregeling box 3. Is uw werkelijke rendement lager dan het wettelijk vastgestelde rendement, dan kunt u mogelijk een beroep doen op deze tegenbewijsregeling. Is uw werkelijke rendement hoger dan het wettelijk vastgestelde rendement, dan hoeft u niets te doen. U hoeft dus niet bij te betalen.

Voor wie?

Helaas kan niet iedereen voor alle belastingjaren een beroep doen op deze tegenbewijsregeling. Hiervoor gelden regels. Als uw werkelijke rendement lager is dan het wettelijk vastgestelde rendement, kunt u voor de volgende belastingjaren een beroep doen op de tegenbewijsregeling:

1. Alle belastingjaren vanaf 2021 tot en met (waarschijnlijk) 2027. Het streven is om per 2028 een nieuw box 3-stelsel te introduceren, gebaseerd op het werkelijke rendement. Het wetsvoorstel hiervoor is op dit moment nog niet aan de Tweede Kamer aangeboden, maar zal, naar het nu lijkt, een andere definitie van het werkelijke rendement hebben dan voor de jaren tot en met 2027.
2. Voor het belastingjaar 2020 onder de voorwaarde dat uw definitieve aanslag op 24 december 2021 nog niet onherroepelijk vaststond (of op dat moment nog opgelegd moest worden). Een aanslag staat onherroepelijk vast als u niet binnen zes weken na dagtekening van de aanslag bezwaar heeft gemaakt of niet binnen zes weken na dagtekening van een uitspraak op een bezwaarschrift in beroep bent gegaan. Om uw recht op de tegenbewijsregeling veilig te stellen, moet u wel uiterlijk 31 december 2025 een verzoek om ambtshalve vermindering indienen (als dat nog niet gebeurd is) óf het formulier OWR indienen (daarover verderop in deze brief meer).

Belastingplichtigen van wie de definitieve aanslag op 24 december 2021 al onherroepelijk vaststond, hebben geen rechtsherstel gekregen in box 3. Over de vraag of zij mogelijk toch recht hebben op rechtsherstel, loopt de zogenaamde massaalbezwaarplusprocedure (de MB+-procedure). Deze belastingplichtigen kunnen voor de betreffende belastingjaren geen beroep doen op de tegenbewijsregeling. Mocht de Hoge Raad in de MB+-procedure uiteindelijk oordelen dat zij toch recht hebben op rechtsherstel, dan kunnen zij alsnog ook een beroep doen op de tegenbewijsregeling.

Berekening werkelijk rendement

De Hoge Raad heeft ook aanwijzingen gegeven hoe u voor box 3 uw werkelijke rendement moet berekenen. Dit door de Hoge Raad gedefinieerde rendement komt op een aantal belangrijke punten helaas niet overeen met wat u waarschijnlijk zelf onder werkelijk rendement verstaat. Kort samengevat berekent u het werkelijke rendement als volgt:

• U berekent het werkelijke gerealiseerde én ongerealiseerde rendement op uw gehele vermogen. Het gaat daarbij om direct rendement (denk aan rente en huur), maar ook om indirect rendement (denk aan de waardeverandering van onroerende zaken en effecten)
• U mag daarbij geen rekening houden met inflatie, het gaat dus om het nominale rendement
• Het is verder niet mogelijk om kosten in aftrek te brengen op het rendement. Alleen de rente van schulden in box 3 is aftrekbaar
• De waardeverandering van een woning berekent u aan de hand van het verschil in WOZ-waarde aan het begin van het jaar en aan het begin van het daaropvolgende jaar
• De waardeverandering van al uw overige onroerende zaken wordt niet gebaseerd op de WOZ-waarde, maar op de waarde in het economisch verkeer
• Heeft u kosten gemaakt om een onroerende zaak te verbeteren of uit te breiden, dan kan – onder voorwaarden – de waardevermeerdering die hiermee verband houdt buiten beschouwing blijven
• Op uw werkelijke rendement mag u niet het heffingsvrije vermogen in box 3 in aftrek brengen

Wet tegenbewijsregeling box 3

De wijze waarop het werkelijke rendement berekend moet worden, is opgenomen in het Wetsvoorstel tegenbewijsregeling box 3. Dit Wetsvoorstel is 12 juni j.l. door de Tweede en Eerste Kamer is aangenomen. Het voorstel is gebaseerd op de aanwijzingen van de Hoge Raad. Het streven is dat de Wet tegenbewijsregeling box 3 per 1 juli 2025 in werking treedt.

Formulier Opgaaf Werkelijk Rendement (OWR)

Om een beroep te kunnen doen op de tegenbewijsregeling box 3 moet u laten zien wat de hoogte en samenstelling van uw werkelijke rendement is, berekend volgens de regels van de Wet tegenbewijsregeling box 3. De Belastingdienst zal hiervoor een formulier Opgaaf Werkelijk Rendement (OWR) beschikbaar stellen. Het formulier komt in juli 2025 beschikbaar en zal in de komende weken bij u in de bus vallen.

De Belastingdienst zal uw werkelijke rendement vaststellen met inachtneming van de Wet tegenbewijsregeling box 3, ook als u het niet eens bent met de wijze waarop het rendement berekend wordt. U kunt daartegen dan alsnog in bezwaar/beroep gaan.

Benodigde informatie

Om het formulier OWR in te vullen, is informatie nodig. Hoeveel informatie, is afhankelijk van de omvang en samenstelling van uw box 3-vermogen en uw rendement. Ook hebben wij al verschillende stukken van u vanuit de verzorgde aangiften.

U krijgt zelf 3 maanden de tijd om deze informatie te verzamelen en het formulier in te vullen. Wij als belastingconsulenten krijgen hiervoor automatisch 6 maanden de tijd. Maar omdat we een hoos aan berekeningen verwachten is het verstandig om te beginnen met het verzamelen van de benodigde informatie. In de bijlage bij deze brief hebben wij een opsomming opgenomen van informatie die u nodig heeft voor de meest voorkomende bezittingen en schulden in box 3.

Door nu al informatie te verzamelen, zorgt u ervoor dat u bent voorbereid om het formulier OWR op tijd in te (laten) vullen en in te (laten) leveren bij de Belastingdienst.

Wel of geen teruggaaf belasting box 3?

Het is op voorhand helaas niet exact te voorspellen of u belasting terugkrijgt of niet. In een paar hoofdlijnen kunnen we wel aangeven dat spaargeld in 2021 te zwaar is belast. In 2022 is door velen verlies geleden op aandelenportefeuilles en in 2023 is er veel belasting betaald over tweede woningen en niet bebouwde gronden. Dit zijn wel degelijk ‘ingrediënten’ voor een mogelijke teruggave.

Het berekenen van het werkelijke rendement zal over het algemeen ook niet eenvoudig zijn, een en ander afhankelijk van de samenstelling en omvang van uw vermogen en rendement. Met name de bepaling van het werkelijke rendement van overige onroerende zaken (niet-woningen) en niet-beursgenoteerde aandelen zal complex zijn.

Wat kunnen wij straks voor u betekenen?

Wij kunnen straks op uw verzoek voor u beoordelen of u mogelijk belasting terug kunt krijgen of niet. Om deze beoordeling te kunnen maken, hebben wij wel informatie van u nodig. Welke informatie dat is, kunt u opmaken uit de bijlage bij deze brief.

Aan het maken van de beoordeling zijn kosten verbonden. Hoe hoog die kosten zijn, is vooraf niet in te schatten, omdat dit afhankelijk is van de samenstelling en omvang van uw vermogen en uw rendement en de wijze waarop u ons de benodigde informatie geeft. De ene beoordeling zal daarom (veel) meer tijd kosten dan de andere. De kosten worden aan u op nacalculatie in rekening gebracht (uren maal tarief). Uiteraard houden we er rekening mee dat de kosten niet hoger worden dan de mogelijke teruggave zal zijn. Het moet u natuurlijk wel wat opleveren! Is uw betaalde box 3 belasting minder dan € 150,- dan zullen de kosten de baten al snel overtreffen.

Na de beoordeling kunnen wij uiteraard ook het formulier OWR namens u invullen en bij de Belastingdienst indienen. Ook deze werkzaamheden zullen op nacalculatie aan u gefactureerd worden.

Vervolg

Wij gaan graag met u in gesprek of het voor u loont om een opgaaf werkelijk rendement box 3 bij de Belastingdienst in te dienen. Ook zullen we hierbij aangeven wat de geschatte kosten zijn voor het maken van deze berekening en het indienen van een opgaaf werkelijk rendement. Benieuwd of u ook in aanmerking komt voor een teruggave box 3 belasting? Neem dan contact op met een van onze adviseurs. Wilt u ons hierover een e-mail sturen, dan verzoeken wij u deze te richten naar ons fiscale centrale e-mailadres: fiscaal@van-erkelens.nl.